1)Aynı kelimenin tekrarlanmasıyla yapılır:
ağır ağır, güzel güzel, tatlı tatlı, konuşa konuşa, atlaya atlaya, koşa koşa, deste deste, soğuk soğuk,…
2)Zıt kelimelerin tekrarlanmasıyla yapılır: İyi kötü, aşağı yukarı, büyük küçük, alt üst, düşe kalka, bata çıka …
3)Biri anlamlım diğeri anlamsız iki kelimenin tekrarlanmasıyla yapılır.
ev mev, kitap mitap, su mu, sıkı fıkı, tek tük, saçma sapan, ufak tefek …
4)Her ikisi de anlamsız kelimenin tekrarlanmasıyla yapılır. ıvır zıvır, çıtı pıtı, abuk sabuk, paldır küldür, apar topar, mırın kırın…
5)Yakın anlamlı kelimelerin tekrarlanmasıyla yapılır.
akıl fikir, ak Pak, mal mülk…
bitmek tükenmek, sağ salim, doğru dürüst, ses seda, güçlü kuvvetli…
7) Yansımayla yapılır: tıkır tıkır, çatır çatır, horul horul, gümbür gümbür…
İKİLEMELERİN GÖREVLERİ:
1)İkilemeler isim olarak kullanılabilir:
*Çarşıdan öteberi aldık.
*Bu ıvır zıvırı tavan arasına kaldırın.
*Babadan bize mal mülk kalmadı.
2)İkilemeler sıfat olarak kullanılabilir.
*Bebeğin kırmızı kırmızı yanakları vardı.
*Üzerinde eski püskü bir ceket vardı.
*Sınıfta pırıl pırıl simalar vardı.
3)İkilemeler zarf olarak kullanılabilir.
*Bu konuyu enine boyuna düşündük.
*Çamura bata çıka ilerliyorduk.
SORU:Aşağıdaki cümlelerde geçen ikilemelerden hangisi yapılışına göre ötekilerden ayrı bir özellik göstermektedir?
A)Üstüne doğru dürüst bir şey giy.
B)Böyle yalan yanlış bilgiler,kişiyi gülünç duruma düşürür.
C)Yollar bitmek tükenmek bilmiyor.
D)İki köy arasındaki uzaklık,aşağı yukarı 4 km idi.
E)Dağcılar,güç koşullar içinde sağ salim tepeye vardılar.
SORU:Aşağıdaki dizelerden hangisinde ikilemeler görev yönünden diğerlerinden farklı kullanılmıştır?
A)Durup el bağlayanlar karşında yaran saf saf.
B)Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden.
C)Yüce yüce yaylaların sana yaylak olsun.
D)Dostlarla da yollar ayrıldı bir bir.
E)Gidiyorum gurbeti gönlümde duya duya.